Prezentacje wystąpień z sesji plenarnej
- prof. dr. Trevor Evans, Hochschule für Wirtschaft und Recht Berlin POBIERZ
- prof. Noemi Levy-Orlik, Facultad de Economía, UNAM POBIERZ
- prof. dr hab. Monika Marcinkowska, University of Lodz POBIERZ
- prof. Anastasia Nesvetailova City, University of London POBIERZ
- Krzysztof Pietraszkiewicz, Prezes Związku Banków Polskich POBIERZ
- prof. dr hab. Marek Ratajczak POBIERZ
- prof. Malcolm Sawyer University of Leeds, UK POBIERZ
- prof. Jan Toporowski, School of Oriental and African Studies, University of London POBIERZ
- prof. Alessandro Vercelli, University of Siena POBIERZ
- prof. Charles Whalen, University at Buffalo, USA POBIERZ
Cytowanie: Zamieszczone powyżej prezentacje stanowią know-how ich autorów. W związku z tym przy wykorzystywaniu materiałów w nich zawartych prosimy o powoływanie się na imię i nazwisko autora oraz nazwę i miejsce konferencji, np.:
C. Whalen „Understanding Financjalization: Standing of the Shoulders of Minsky”, Międzynarodowa Konferencja Naukowa pt. „Finansjalizacja – nowe tendencje i kierunki rozwoju”, Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie, June 2017, Rzeszów, https://finansjalizacja.wsiz.pl
dr hab. Burzyńska Dorota
Aspects of financialisation in towns with a county status in a time of debt in Poland
Local governments that are responsible for the socio-economic development of their regions fund various services used by local communities with public money. The demand for public goods is unlimited, but their delivery encounters many obstacles, one of which is a shortage of funds. Local governments’ own revenues and compensatory transfers are frequently insufficient to cover their expenditures, in which case borrowing is the only option. The main factor influencing reality is financial decisions that impose restrictions on the delivery of public services and limiting the use of financial instruments such as loans. Financialisation at the local level has many causes, including local governments’ declining revenues, new financial needs related to the impoverishment of the society, national government’s austerity policy reducing budget’s transfers for local authorities and imposing limits on public sector’s borrowing to ensure fiscal balance. This paper investigates how financialisation influenced the amount and structure of debt in towns with a county status in the years 2010-2016, and seeks to establish why the debt arose despite the towns having operating surplus. In the analysis, changes in the debt calculation methodology introduced by the Public Finance Act of 27 August 2009 and the Individual Debt Ratio of 1 January 2014 are taken into account. According to the research hypothesis, the reasons for the towns’ mounting debts were their falling revenues, the need to raise.
dr Bednarz Jacek
Koncepcje refleksyjności i ich implikacje dla funkcjonowania rynków finansowych
Rynki finansowe są postrzegane jako odnawialne systemy złożone. Zarazem jednak rynki finansowe mają charakter społeczny, a więc z gruntu antropologiczny. Złożoność rynku finansowego uwzględniające jego antropologiczny charakter wymaga uwzględniania procesów refleksyjności generujących informacje mogące mieć znaczenie dla oceny charakteru procesów finansjalizacji. Przedkładany artykuł prezentuje zagadnienie refleksyjności rynków i jej wpływ na obraz i stabilność rynków finansowych, ze szczególnym uwzględnieniem rynków (makroekonomicznego) ryzyka systemowego.
dr Błach Joanna
Behawioralne podejście do formułowania celów przedsiębiorstwa – studium przypadku
Współczesne postrzeganie celów działalności przedsiębiorstwa coraz częściej identyfikowane jest z odchodzeniem od założenia o pełnej racjonalności i optymalizacji na rzecz osiągnięcia określonego poziomu satysfakcji. Takie formułowanie celów akcentuje behawioralne podejście do funkcjonowania przedsiębiorstwa postrzeganego jako koalicja interesariuszy. Większość badań z zakresu finansów behawioralnych dotyczy głównie decyzji indywidualnych inwestorów. Zdecydowanie rzadziej podejmowany jest problem behawioralnych uwarunkowań decyzji podejmowanych w przedsiębiorstwie. Celem artykułu jest zbadanie sposobu definiowania celów działania w przedsiębiorstwach postrzeganych jako koalicja interesariuszy na przykładzie wybranych spółek giełdowych. W pierwszej części artykułu zostanie zaprezentowane behawioralne podejście do funkcjonowania przedsiębiorstwa z uwzględnieniem formułowania celów, jak i behawioralnego modelu podejmowania decyzji. W drugiej części zostanie dokonana analiza porównawcza podejścia behawioralnego i neoklasycznego zastosowanego w teorii objaśniającej formułowanie i dążenie do realizacji celów przedsiębiorstwa. Następnie zostaną przedstawione ramy koncepcyjne przeprowadzonych badań empirycznych. W ostatniej części artykułu zostaną przedstawione wyniki badań wraz z podsumowaniem.
dr hab. Borowski Krzysztof
Rynek funduszy ETF w Polsce i na świecie, a reforma systemu emerytalnego w Polsce
Fundusze typu ETF należą do tzw. pasywnych funduszy inwestycyjnych, które to analizując strumienie przepływów środków między funduszami inwestycyjnymi zarządzanymi aktywnie i biernie, cieszą się dużym uznaniem wśród inwestorów w krajach rozwiniętych. Transfer środków między dwoma klasami funduszy inwestycyjnych przybrał na sile m.in. z powodu nikłej powtarzalności stóp zwrotu na rynku funduszy zarządzanych aktywnie w kolejnych okresach sprawozdawczych w przypadku uzyskania przez zarządzającego wyższej stopy zwrotu niż stopa zwrotu z benchmarku oraz wysokich opłat pobieranych przez fundusze aktywnie zarządzane, w stosunku do opłat pobieranych przez fundusze zarządzane pasywnie. Miarami finansjalizacji kraju może być na rynku kapitałowym, m.in. udział funduszy typu ETF w ogólnej liczbie funduszy inwestycyjnych, stosunek wielkości aktywów w funduszach ETF do ogólnej wielkości funduszy inwestycyjnych oraz stosunek przeciętnego wolumen obrotu na certyfikatach inwestycyjnych funduszy ETF do wolumenu obrotu na całej giełdzie. W artykule zmieszczone zostanie porównanie, za pomocą wybranych miar, rynku funduszy ETF w kilku wybranych krajach do rynku Polskiego. Celem artykułu będzie wykazanie, że rola funduszy ETF na polskim rynku kapitałowym jest zdecydowanie mniejsza niż w krajach rozwiniętych oraz że znaczenie funduszy typu ETF w Polsce będzie musiało wzrosnąć w świetle planowych zmian sytemu emerytalnego w naszym kraju.
dr Chodnicka - Jaworska Patrycja
Is bigger better? The impact of the size of banks on credit ratings
The aim of the paper was to analyse factors influencing the European banks’ credit ratings by taking into consideration the size of the mentioned institutions. It has been made the literature review abut factors that can impact on the banks' notes. In the article have been proposed two hypotheses: The banks’ capital adequacy, profitability, liquidity and management quality have the significant influence on the banks’ credit ratings; The banks' size and the capitalization of them influence significantly on their credit ratings. For estimation the mentioned hypotheses there were used ordered logit panel data models. The analysis has been prepared by using the quarterly data from the Thomson Reuters database for 1998 to 2015 period of time. As dependent variables are used the European banks’ long term issuer credit ratings proposed by Fitch, S&P and Moody. The sample has been divided into subsamples according to the size of banks', the size of banking sector and the capitalization.
mgr Chrzonstowski Antoni
Scenariusze ewolucji Międzynarodowego Systemu Walutowego w świetle teorii pieniądza.
W artykule zostały przeanalizowane trzy scenariusze rozwoju międzynarodowego systemu walutowego z punktu widzenia trzech teorii pieniądza – metalizmu, teorii zaczepu oraz nowoczesnej teorii monetarnej. Najbardziej obiecujący scenariusz z punktu widzenia efektywności MSW wiąże się z wprowadzeniem odrębnej waluty światowej na bazie umownej jednostki monetarnej Międzynarodowego Funduszu Walutowego jaką stanowią specjalne prawa ciągnienia – SDR. Odrębna waluta światowa swojej wartości i stabilności nie może czerpać z siły władz monetarnych jakiegokolwiek państwa. Może swoją siłę budować w oparciu o podwójny zaczep: np. z parytetu kruszcowego, który mógłby podlegać okresowym zmianom i z parytetu gospodarczego, który mógłby odnosić się do wszystkich gospodarek krajowych poprzez wycenę ustanowionych limitów emisji dwutlenku węgla.
dr hab. Ciuman Krystyna
Rola instytucji finansowych w bezzwrotnym zasilaniu budżetu państwa w Polsce w latach 2007 - 2015
W artykule zostaną zaprezentowane następujące kwestie: 1. Znaczenie fiskalne dochodów z CIT od banków i pozostałych instytucji finansowych oraz wpłat z zysku NBP. 2. Wielkości wpływające na podstawę opodatkowania oraz zwolnienia z CIT w przypadku banków i pozostałych instytucji finansowych. 3. Nominalna i efektywna stawka CIT należnego od banków i instytucji finansowych. 4. CIT od banków i instytucji finansowych oraz wpłaty z zysku NBP a potrzeby pożyczkowe budżetu państwa. 5. Odniesienie się do kwestii podatku bankowego.
mgr Cywiński Łukasz
Digital Money: Dangers and Opportunities
Despite a relatively short period that elapsed since the development of blockchain or Distributed Ledger technology (DLT), it has been put to multiple uses by Multinational Corporations, Central Banks, governments and individuals. It has been responsible for the emergence of digital money and revolutionary changes in a wide array of financial services. The paper encompasses a critical analysis of opportunities and threats associated with technology that created the first Digital Money by applying a heuristic SWOT analysis. It includes the analysis of properties of Bitcoin in comparison to traditional money, and detailed examination of protocols that created it in terms of associated dangers.
dr Doś Anna
The ownership structure of socially responsible companies - the Polish case.
In the literature on corporate social responsibility (CSR) the origin of the equity is seen as one of CSR drivers. There is an evidence on multinational corporations stimulating diffusion of CSR practices in a few emerging economies. There are no similar studies focusing on Polish economy. Since CSR practices are country-specific it is important to investigate if and how capital flows foster corporate social responsibility among firms established and operating in Poland. The metod applied in the study is the statistical analysis of the ownership structure of firms, which socially responsible practices are highly ranked by the independent think-tanks compared with the ownership structure of other large firms. The results allow for a more comprehensive understanding of the role of foreign capital in reshaping economic structures.
dr Dziekański Paweł
Spatial imbalances evaluation of infrastructure and the environment municipalities of Swietokrzyskie Voivodship in the context of the financial situation
Issues of socio-economic development, the competitiveness of the phenomena of complex. They are associated with both the aspect of economic, demographic, infrastructure, and natural. In the modern economy increases the importance of individual regions, which do not develop evenly. The reasons for this can be seen in unequal access to infrastructure, production factors, geographical location, or history. The actions of local authorities in development should focus on solving problems and use of endogenous potential. Rating actions of local government units should take into account, among others, financial management, the level of competitiveness and development, human capital and infrastructure, and the environment. The aim of the article is to indicate the possibility of using taxonomic methods to assess the infrastructure and environment of municipalities Świętokrzyskie province for 2010 and 2015. For calculations used data from the Central Statistical Office (Local Data Bank). The indicated method gives a basis for assessing the effectiveness of policy instruments in the past local authorities. The information received give a comparative picture between objects subjects of analysis allows identify weaker areas and improved functioning of the unit. The research statistics confirm the existence of disparities in terms of infrastructure and the environment.
mgr Florczak Tomasz
Optymalny rozmiar sektora finansowego w państwach członkowskich Unii Europejskiej
Wzrost znaczenia sektora finansowego występuje pod nazwą finansjalizacja. Sektor finansowy wykazuje tendencje do przerostu, dlatego celem artykułu jest określenie optymalnego rozmiaru sektora finansowego. Ważnym obszarem oddziaływania procesu są kraje Unii Europejskiej. Większość państw członkowskich ma dobrze rozwinięte sektory finansowe, które wykazują tendencje do przerostu. Istotnym zagadnieniem jest wyszczególnienie czynników opisujących sektory finansowe poszczególnych państw, które działają na zasadzie naczyń połączonych. Ważnym zagadnieniem dla zwiększenia bezpieczeństwa sektora finansowego Unii Europejskiej jest określenie jego optymalnego rozmiaru. W badaniu wyszczególniono czynniki, które mają największy wpływ na wzrost znaczenia finansów, następnie na podstawie korelacji między zmiennymi określono model ekonometryczny wskazujący rozmiar sektora finansowego. Na koniec dokonano próby jego zoptymalizowania.
dr Gadowska - dos Santos Dominika
Skala i skutki finansjalizacji rynku nieruchomości mieszkalnych w Polsce w latach 2000-2015.
W literaturze analizującej zjawisko finansjalizacji poruszanych jest bardzo wiele wątków: począwszy od próby określenia istoty, wymiaru historycznego, źródeł i przejawów finansjalizacji, a skończywszy na analizie skali tego procesu i jego wpływu na funkcjonowanie gospodarek oraz sytuację gospodarstw domowych czy przedsiębiorstw. Wśród badanych obszarów na szczególną uwagę zasługuje rynek nieruchomości mieszkalnych, który traktuje się nie tylko jako obszar doświadczający skutków finansjalizacji, ale jednocześnie element napędzający ten proces (por. np. prace Fernandez, Aalbers, Christophers). Niniejszy artykuł podejmuje próbę przedstawienia istoty finansjalizacji rynku nieruchomości mieszkalnych, oceny skali tego zjawiska w Polsce w latach 2000-2015, ze szczególnym naciskiem na wskazywane w literaturze społeczne konsekwencje finansjalizacji: stratyfikację społeczeństwa i wzrost nierówności. Ten ostatni aspekt jest analizowany w oparciu o dane dotyczące wydatków na cele mieszkaniowe i obciążenie nimi budżetów gospodarstw domowych o najniższych dochodach, z uwzględnieniem tytułu prawnego do korzystania z nieruchomości. Opracowanie wykorzystuje dane pozyskane z: OECD, Eurostatu, Banku Światowego, Banku Rozliczeń Międzynarodowych, Narodowego Banku Polskiego oraz European Mortgage Federation.
dr hab. Gniewek Józefa
Czynniki stabilności sektora bankowości spółdzielczej w Polsce
W opracowaniu przedstawione zostaną badania dotyczące: - prawnych aspektów wpływających na stabilność banków, - relacje między wielkością wybranych danych finansowych a liczbą członków banków spółdzielczych, - zależności między kadrą zarządzającą a wynikami finansowymi banków. Opracowanie zakończone będzie podsumowaniem.
dr Golec Maria
Nadwyżkowość banków spółdzielczych w Polsce
Charakterystyczny dla banków spółdzielczych tradycyjny model działalności bankowej oparty przede wszystkim na pośrednictwie finansowym sprawia, że zakres społecznego oddziaływania lokalnego banku w określonym środowisku zależy od równoważenia transferów pieniądza, a więc wykorzystywania „miejscowego pieniądza na lokalne potrzeby”. Barierą w tym zakresie może być obserwowana w Polsce nadwyżkowość tej grupy banków, rozumiana jako przewaga pozyskiwanych depozytów od klientów niefinansowych nad udzielanymi kredytami. Celem artykułu jest zbadanie zakresu nadwyżkowości banków spółdzielczych w Polsce w porównaniu do danych dotyczących działalności spółdzielni kredytowych w Europie a także diagnoza nadwyżkowości i jej zróżnicowania na przykładzie wybranej grupy banków spółdzielczych w Polsce. Zgodnie z danymi sektorowymi w latach 2004-2015 polskie banki spółdzielcze są pożyczkodawcami netto dla pozostałych podmiotów rynku finansowego. Z kolei, na rynku europejskim grupy banków spółdzielczych dążą do równoważenia transferów środków pieniężnych. Na informacje wartościowe dotyczące spółdzielni kredytowych w największym stopniu może wpływać działalność największych uczestników sektora, dlatego przeprowadzono bardziej dogłębne badania obejmujące grupę ponad 90 banków spółdzielczych w Polsce w latach 2009-2016. W badanej grupie banków zakres nadwyżkowości wzrasta, od 2011 aż w ¾ instytucji zdiagnozowano nadwyżkowość.
dr Gorczyńska Maria
Behawioralne podejście do formułowania celów przedsiębiorstwa – studium przypadku
Współczesne postrzeganie celów działalności przedsiębiorstwa coraz częściej identyfikowane jest z odchodzeniem od założenia o pełnej racjonalności i optymalizacji na rzecz osiągnięcia określonego poziomu satysfakcji. Takie formułowanie celów akcentuje behawioralne podejście do funkcjonowania przedsiębiorstwa postrzeganego jako koalicja interesariuszy. Większość badań z zakresu finansów behawioralnych dotyczy głównie decyzji indywidualnych inwestorów. Zdecydowanie rzadziej podejmowany jest problem behawioralnych uwarunkowań decyzji podejmowanych w przedsiębiorstwie. Celem artykułu jest zbadanie sposobu definiowania celów działania w przedsiębiorstwach postrzeganych jako koalicja interesariuszy na przykładzie wybranych spółek giełdowych. W pierwszej części artykułu zostanie zaprezentowane behawioralne podejście do funkcjonowania przedsiębiorstwa z uwzględnieniem formułowania celów, jak i behawioralnego modelu podejmowania decyzji. W drugiej części zostanie dokonana analiza porównawcza podejścia behawioralnego i neoklasycznego zastosowanego w teorii objaśniającej formułowanie i dążenie do realizacji celów przedsiębiorstwa. Następnie zostaną przedstawione ramy koncepcyjne przeprowadzonych badań empirycznych. W ostatniej części artykułu zostaną przedstawione wyniki badań wraz z podsumowaniem.
dr Górski Jarosław
Economic Literacy and Exposure of Households to Financial Risk - Is There a Link?
The aim of this article is to present the subject of economic (including financial) knowledge and literacy from the perspective of risk management theory. Design/methodology/approach: The text is a literature- review and conceptual elaboration. The nature and importance of economic education and economic literacy (capabilities) are shown from the perspective of the theory of risk management. Findings: The authors indicate the reasons and benefits of promoting economic education and outlines a selection of dilemmas related to the concept and measurement of economic literacy. The authors pose the thesis that rise in economic awareness of individuals can improve optimization of risk appetite of households. Economic awareness improvement may result in rationalization of financial risk exposure. The authors draw attention to the impact of economic awareness on the ability of individuals to manage their own economic risks (including financial risks) as well as the intergenerational transfer of economic risk. The article includes an attempt to define the notion of economic literacy. Originality/value: The value of the study is firstly, the attempt to define the concept of economic literacy, and secondly, the analysis of the importance of the economic literacy on the basis of the theory of risk management.
dr Gulski Bogusław
Finansyzacja jako czynnik wpływający na dokonywanie zawłaszczania wartości przez przedsiębiorstwa
Celem artykułu jest identyfikacja wpływu wybranych zjawisk zaliczanych do finansyzacji na podejmowanie przez przedsiębiorstwa zachowań skutkujących zawłaszczaniem wartości. Autor artykułu przeprowadził badania procesów zawłaszczania wartości, które zachodziły w parach współpracujących przedsiębiorstw. Ze względu na to, że tego rodzaju zachowania przedsiębiorstw mieszczą się po tzw. ciemnej stronie organizacji, zawłaszczanie wartości identyfikowano i badano na podstawie informacji zebranych w przedsiębiorstwach, które były poddawane temu procederowi. Badanie jakościowe przeprowadzono posługując się metodą analizy przypadków. W trakcie badań stwierdzono, że wobec badanych przedsiębiorstw podejmowano z reguły trójetapowy proces zawłaszczania wartości. Skuteczność tego procesu była uzależniona od wybranych cech przedsiębiorstw poddanych zawłaszczaniu. Badania jakościowe są z reguły traktowane jako wstęp do badań ilościowych na większej próbie podmiotów. Dlatego niektóre wnioski z badań winny być zweryfikowane w trakcie kolejnych badań. Niektóre z wniosków wynikających z badań mogą być wykorzystane do zabezpieczenia się niektórych przedsiębiorstw przed zawłaszczaniem wartości. Badania cechują się dużym stopniem oryginalności na co składa się: dokonana przez autora konceptualizacja pojęcia zawłaszczanie wartości, odróżnienie go od zatrzymywania wartości, autorskie ujęcie wpływu finansyzacji na zawłaszczanie wartości.
dr hab. Iwańczuk - Kaliska Anna
Challenges for central banks in a changing payments landscape
The aim of the paper is to discuss key challenges facing central banks due to evolution of payment systems. The author distinguishes two aspects of the problem. The first one considers the implications of changes in payments for the roles of central banks in national payment systems, namely their role as operators, oversight authorities and catalysts. The second question is how evolution of payment systems influences the changes in the nature of central banking. The study is based on the literature review and the analysis and assessment of the information presented by central banks on their websites. It also uses the results of the author’s survey which was conducted among the central banks of eleven countries. The research leads to the conclusion that the challenges for central banks concern among others: monitoring and assessing innovations and new mechanisms of payments, information policy in the area of payments, promoting of standardization and interoperability of systems, effective oversight and operational activities of central banks. There are also long-term implications of the changes in payments for the nature of banks, for monetary policy and safeguarding financial stability.
prof. Kasiewicz Stanisław
NOWE ZAGROŻENIA DLA KLIENTA W BANKOWOŚCI CYFROWEJ
Wysoka dynamika zmian w technologiach i modelach biznesowych współczesnej bankowości skłania do zbadania, czy pozycja klienta cyfrowego wobec banku nie ulega zmianie wobec pozycji klienta w tradycyjnym modelu bankowości, zwłaszcza w kontekście pojawiających się różnych rodzajów ryzyka. W dalszej kolejności nasuwa się zagadnienie stosunku regulatora i nadzorcy rynku usług bankowych (finansowych) do tego zagadnienia. Przedmiot rozważań koncentruje się na identyfikacji zagrożeń, jakie mogą spotkać klienta cyfrowego. Główną hipotezą, jaką formułuje się w artykule jest konstatacja, że mamy do czynienia z nową jakościowo sytuacją, gdyż występują diametralnie różnice w istocie i w podejściu do ryzyka klienta cyfrowego w stosunku do obecnie dominujących zasad, narzędzi i koncepcji zarządzania ryzykiem bankowym.
dr hab. Inż. Kata Ryszard
FINANSYZACJA GOSPODARSTW DOMOWYCH – ISTOTA I SKALA ZJAWISKA NA PRZYKŁADZIE POLSKI
Przedmiotem opracowania jest zjawisko finansyzacji gospodarstw domowych na przykładzie Polski w latach 2005-2015. W pierwszej części artykułu opisano istotę i przejawy finansyzacji gospodarstw domowych, a także pozytywne i negatywne oblicze tego zjawiska z punktu widzenia sytuacji finansowej gospodarstw. Kolejna część artykułu zawiera analizę procesów finansyzacji gospodarstw domowych w Polsce w latach 2005-2015. Po stronie oszczędności gospodarstw domowych analiza obejmuje charakterystykę poziomu i struktury aktywów finansowych. Drugim obszarem oceny procesów finasyzacji gospodarstw domowych Polsce była analiza ich zadłużenia bankowego, w tym zadłużenia z tytułu kredytów mieszkaniowych. Dla zobiektywizowania oceny poziomu finansyzacji gospodarstw domowych w Polsce wykorzystano także analizę porównawczą. W tym celu ukazano strukturę aktywów finansowych gospodarstw domowych w Polsce oraz poziom ich zadłużenia na tle wybranych krajów Unii Europejskiej (głównie strefy euro).
dr Klamut Elżbieta
Security of business transactions audit
In times of a wide economic exchange, it is not difficult to become a victim of economic crimes. Institution of public trust is not enough, as the actions of "white collars" or crooks, con men have become common and merciless. A tool for minimizing the effects of such risks may be the economic security audit. Internal control systems existing in companies are not always fully capable of meeting the expectations. People are unreliable, as well as systems, hence it is necessary to strengthen or at least control the functioning of control systems in companies. A control of a control - does it make any sense? Internal control maintains continuous control of all functions, while the internal audit aim is to check the appropriateness of that control, detect any vulnerabilities and weaknesses that can expose the company to negative effects of the risks. How to secure the accuracy and security of business transactions not only with contractors, but especially within the European Union? How do business entities refer to the institution of the internal audit? Do we really must place emphasis on the internal audit or only strengthen the internal control? These are some of the problems which are the purpose of the research presented in this article. Key words: management, risk, internal audit, business transactions, economic security
mgr Krencik Agata
Usługi społeczne w dobie finansjalizacji
Usługi społeczne, przez które rozumieć będziemy grupę usług mających zbogacać i kształtować zasoby fizyczne i intelektualne człowieka, a przez to przyczyniających się do tworzenia kapitału ludzkiego, tak jak cały sektor usług uległy w Polsce od lat 90 –tych przemianom transformacyjnym, a zwłaszcza komercjalizacji, co przyczynić się miało do zwiększonej efektywności wydatkowania środków publicznych. Obecnie o tym kto, gdzie, jak i po jakiej cenie świadczyć będzie usługi społeczne - do końca lat 80-tych traktowanych jako usługi publiczne, niemal w całości finansowane ze środków publicznych i dostarczane przez podmioty publiczne - decyduje rynek. To z kolei powoduje, że na funkcjonowanie sektora usług społecznych wpływ ma także zjawisko finansjalizacji -mamy do czynienia z zastępowaniem relacji wartości na rzecz wartości transakcji: uczeń, pacjent, widz stają się klientem, zdrowie, wiedza i umiejętności stają się towarem, a lekarz czy nauczyciel - dostarczycielem usług. Finansjalizacja sprawia też, że wiele podmiotów świadczących usługi społeczne koncentruje się przede wszystkim na maksymalizacji dzisiejszych efektów finansowych, nie zaś na przyszłych zadaniach. W tym opracowaniu, na podstawie analiz różnych przekrojów strukturalnych szkolnictwa wyższego w Polsce, spróbujemy ocenić wpływ finansjalizacji na dostępność usług edukacyjnych na poziomie wyższym, oraz na efektywność działania szkół wyższych z punktu widzenia zadań polityki społecznej państwa.
dr Kubiszewska Katarzyna
EU financial support and democratisation process in the Western Balkan Region
The banking sector is one of the key sectors in each economy. Therefore the issue of its stability belongs to one of the main interest not only of researchers, but of policy-makers as well. The banking stability is especially important if the sector is in the process of transformation. The aim of the article is to present the new tool to estimate the stability of the banking sector as the whole and to evaluate the interdependence of the ratios used to the construction of a new tool to estimate the banking market’s stability, called the Banking Stability Pentagon. The ratios used in the new tool are based on the CAMELS system and cover the significant area of banking market’s development: capital adequacy, assets quality, earnings, liquidity and sensitivity to the market risk. The study is based on the selected countries from two regions: the Western Balkan and the Sea-Baltic States which either are in the process of transformation or which have already completed this process. Thanks to such a choice of the studied banking sectors it was possible to perform a comparative analysis between countries on the various stage of banking sectors’ development. The survey is based on quarter data for the period of 2010 Q1 – 2016 Q1, which come from International Monetary Fund.
dr Kurkliński Lech
NOWE ZAGROŻENIA DLA KLIENTA W BANKOWOŚCI CYFROWEJ
Wysoka dynamika zmian w technologiach i modelach biznesowych współczesnej bankowości skłania do zbadania, czy pozycja klienta cyfrowego wobec banku nie ulega zmianie wobec pozycji klienta w tradycyjnym modelu bankowości, zwłaszcza w kontekście pojawiających się różnych rodzajów ryzyka. W dalszej kolejności nasuwa się zagadnienie stosunku regulatora i nadzorcy rynku usług bankowych (finansowych) do tego zagadnienia. Przedmiot rozważań koncentruje się na identyfikacji zagrożeń, jakie mogą spotkać klienta cyfrowego. Główną hipotezą, jaką formułuje się w artykule jest konstatacja, że mamy do czynienia z nową jakościowo sytuacją, gdyż występują diametralnie różnice w istocie i w podejściu do ryzyka klienta cyfrowego w stosunku do obecnie dominujących zasad, narzędzi i koncepcji zarządzania ryzykiem bankowym.
dr Kurzępa - Dedo Katarzyna
Wpływ finansjalizacji na przesłanki stanowienia przepisów prawa gospodarczego publicznego - analiza uzasadnień wybranych ustaw
Celem wystąpienia będzie próba udzielenia odpowiedzi na dwa zasadnicze pytania: po pierwsze, w jakim stopniu zjawisko finansjalizacji determinuje przesłanki stanowienia aktów normatywnych z zakresu prawa gospodarczego publicznego, ze szczególnym uwzględnieniem prawa bankowego publicznego. Po drugie, w jakim stopniu przesłanki aksjonormatywe tych regulacji prawnych odpowiadają realnym krajowym potrzebom gospodarczym i społecznym. Analizie poddane zostaną uzasadnienia wybranych ustaw z lat 2010-2017, które w związku ze zjawiskiem finansjalizacji wprowadziły mechanizmy nadzoru makroostrożnościowego nad polskim systemem finansowym, doprowadziły do zniesienia niektórych przywilejów bankowych, wprowadziły nowe instytucje prawa do prawa bankowego czy zwiększyły ochronę interesów konsumentów na rynku usług finansowych.
dr hab. Maciejasz-Świątkiewicz Marta
WIRTUALIZACJA PIENIĄDZA JAKO PRZEJAW FINANSJALIZACJI
Pieniądz jest elementem gospodarki od wieków. Przez ten czas jego forma ewoluowała od prymitywnych produktów do banknotów i monet. Współcześnie coraz powszechniejsze staje się korzystanie z pieniądza elektronicznego, a nawet pieniądza wirtualnego. Pojawiają się zatem pytania, jak pieniądz wirtualny działa, czy pełni takie same funkcje jak tradycyjny pieniądz i czy na pewno jest istotną alternatywą dla obecnie funkcjonującego pieniądza fiducjarnego. W procesie finansjalizacji następuje wzrost znaczenia rynków finansowych w gospodarce, a zatem rodzi się kolejne pytanie, czy system finansowy w obecnym kształcie może nadal funkcjonować, czy też będzie raczej ewoluować w kierunku systemu opartego na walucie wirtualnej. Celem opracowania jest próba przedstawienia pieniądza wirtualnego jako alternatywy dla tradycyjnego pieniądza oraz ewentualnych konsekwencji wynikających z jego ekspansji na rynku.
dr hab. Marszałek Paweł
Financialization in Poland - New Evidence
Sources, features and course of financialization in the Polish economy have been relatively rarely discussed in the literature. Still the phenomenon is observed and its influence on real economy, relations between different sectors, branches and behaviour of economic agents appears to increase. The paper continues research made by Marszałek (2013) and Janc, Jurek and Marszałek (2015) and Marszałek , who characterize origins and conduct of financialization in Poland. The aim of the paper is to evaluate current state of financialization tendencies, with special focus on the development of the financial sector.
dr Maślanka Tomasz
The analysis and profitability assessment of Polish companies of construction sector threatened with bankruptcy
This Paper aims to present analysis of profitability of Polish construction companies threatened with bankruptcy on the background of analogous indicators obtained by Polish construction entities. The analysis concerns companies generating positive and negative financial results (both EBIT and net financial result). Moreover, the operating profitability ratio, return on sales and return on total assets ratio have been verified. The following considerations have been conducted using financial reports of Polish construction companies which went bankrupt in 2013, as well as financial data of construction sector participants as a whole.
dr Mioduchowska - Jaroszewicz Edyta
Źródła pochodzenia przepływów operacyjnych w polskich spółkach giełdowych
Celem artykułu jest przeprowadzenie badań dotyczących źródeł pochodzenia przepływów operacyjnych w polskich spółkach giełdowych. Przepływy operacyjne są bardzo ważnym miernikiem oceny sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. Według opinii inwestorów i analityków finansowych przepływy pieniężne oraz wskaźniki na nich oparte są mniej podatne na manipulacje księgowe, a zatem bardziej wiarygodne w ocenie poziomu kondycji finansowej podmiotu. Zarządzanie przepływami pieniężnymi stanowi podstawę zarządzania płynnością finansową w przedsiębiorstwie, której poziom decyduje o jego przetrwaniu.
dr Oleksy Paweł
Ownership structure, dividend policy and shareholder value in construction companies in Poland: a financialisation perspective
The increasing infiltration of financial sector (markets, instruments, institutions) into the real economy, escalating in the last decades, has raised the need for thorough discussions and in-depth analyses of macroeconomic and microeconomic consequences of this phenomenon. According to the IMF (2015) there exists a kind of breakeven point beyond which the excessive role of finance starts to bring more negative than positive outcomes. This finding constitutes the obligation for researchers and financial supervision authorities to continuously monitor the tendencies toward financialisation at the firm-, industry- and economy-level. Taking the microeconomic perspective, in the paper we survey the ownership structure, dividend policy and shareholder value of construction companies in Poland to verify plausible symptoms of their financialisation over the last decade. More specifically, by distinguishing financial and non-financial shareholders we check the involvement and concentration level of financial investors in ownership structure and examine how it influences the dividend policy (measured by several dividend ratios, e.g. DPR) and determines the shareholder value creation (reflected in changes of selected value measures, e.g. TSR, SEVA). Construction industry has been chosen as it belongs to the traditional sectors of the economy and plays a significant role in creation of GDP (ca. 10% in case of total construction and assembly production realised in the contract system)
dr Paluszak Grzegorz
The Sustainable Banking as the Co-Creator of Values with Customers
The financialization is multidimensional process affecting not only the economic unsustainability, but also social and environmental unsustainability. Therefore, sustainability of banking system requires a focus on long-term use values and the compliance with sustainability principles. In this context, the sustainable banking is one of many counterweights to the negative effects of financialization. It co-creates new values in the relationship with customers and therefore it ensures safety banking system. The aim of this paper is to analyse the value co-creation in the sustainable banking with customers. In the analyse the DART (Dialogue, Access, Risk Assessment and Transparency) model has been developed. The main thesis of this paper is that the sustainable banking may create not only financial values, but first of all it may focus on social and ecological values. In this way, it contributes to the sustainable development in the process of financialization. The conceptualization of the new value creation in the sustainable banking is mainly arranged to address negative effects of financialization. The main finding of this research is that the sustainable banking is based on the high interactivity between the bank and customer and propensity to act on both sides focused on levelling unsustainability. They co-create unique value as the quality of interactions, innovating experience environments and experience networks.
dr Tomasz Potocki
Świadomość ryzyka decyzji finansowych w ubogich gospodarstwach domowych
Celem artykułu jest zbadanie poziomu świadomości ryzyka, jak również określenie siły wpływu i kierunku świadomości ryzyka na wybrane decyzje i postawy finansowe wśród ubogich mieszkańców terenów wiejskich (gmin peryferyjnych) województwa podkarpackiego, w oparciu o wyniki badań własnych. Wyniki badań wskazują, że znacząca część respondentów zamieszkująca terenach wiejskie, peryferyjne, prezentuje bardzo niski poziom świadomości ryzyka. Przeciętnie, osoby o wyższym wykształceniu, bardziej zamożne, młodsze wiekiem, posiadające wyższy poziom wiedzy finansowej, jak również lepiej rozumiejące swoją sytuację finansową dysponują wyższym poziomem świadomości ryzyka.
mgr Racławski Mateusz
Financialization as a driving force of rising inequalities
The process of financialization has been implemented in modern economies both as a result of direct effort conducted by governments within the neoliberal framework and also due to the shift in behaviour and expectations presented by single entities operating on financial markets. Rising inequalities observed throughout the whole of OECD in the past decades enable to pose the question whether there is a link between financialization and income or wealth unequal distribution. This paper aims to review established empirical evidence related to the subject and propose that to some degree products of financialization show, speaking in marxist terms, symptoms of unwarranted commodification associated with so called late capitalism.
dr Suvorova Olga
Analiza współczesnych podejść do zdefiniowania procesu finansjalizacji i stosowanych metod badawczych
Na dzień dzisiejszy jednym z najbardziej aktualnych tematów badań ekonomicznych jest kompleksowe badanie procesu finansjalizacji i jego wpływu na różne aspekty funkcjonowania odrębnych gospodarek państwowych i gospodarki światowej jako całości. W ostatnich latach trwają różnego rodzaju dyskusje dotyczące kwestii finansjalizacji i jej wpływu na rozwój gospodarczy państw, wzrost nierówności społecznych, a także badania wpływu ekspansji sektora finansowego na funkcjonowanie gospodarstw domowych. W odniesieniu do tych aspektów opinie naukowców są podzielone. Ten artykuł jest poświęcony przeanalizowaniu współczesnych podejść do badania procesu finansjalizacji.
Prof. nadzw. dr hab. Ryszard Szewczyk
Gospodarka bez sektora finansowego? To możliwe!
Celem tego artykułu, który ma charakter czysto teoretyczny, jest wykazanie, że niewielka zmiana w podejściu do pieniądza pozwala dostrzec w procesach zachodzących w gospodarce rynkowej zgoła odmienne cele, zależności i rezultaty niż te, które sugeruje tzw. główny nurt ekonomii.
Punktem wyjścia dla rozważań jest aksjomat, zgodnie z którym jedyną osobą w materialnym świecie o żywionym jest świadomy swojego istnienia człowiek. Osoba ludzka jest tym samym jedynym autonomicznym podmiotem gospodarującym, czyli podmiotem, który świadomie i celowo przekształca swoje otoczenie naturalne w celu zaspokajania swoich potrzeb bieżących i przyszłych, posługując się w tym celu tworzonymi przez siebie narzędziami i współdziałając z innymi ludźmi. Jednym z przejawów takiego współdziałania jest tworzenie różnych organizacji i instytucji w różnych dziedzinach życia, w tym także tworzenie przedsiębiorstw będących własnością indywidualną lub zbiorową. Jako podmioty tworzone przez ludzi, organizacje takie, bez względu na ich formę prawną, nie są podmiotami autonomicznymi. Mogą zatem działać wyłącznie przez ludzi.
W oparciu o ten aksjomat oraz wychodząc od pewnych założeń konstytuujących abstrakcyjny model gospodarki autor metodą indukcji dochodzi do konkluzji, które pozwalają na ocenę rozwiązań stosowanych w praktyce życia gospodarczego. Zastosowany model ma więc także walory aplikacyjne.
prof. Ślusarczyk Stanisław
Wybrane elementy mechanizmu spillover w relacjach między przedsiębiorstwami sektora high-tech a tradycyjnymi firmami
W literaturze ekonomicznej podnosi się kwestię luki technologicznej i jej wpływu na uzyskiwane efektów spillover. Prowadzone badania koncentrują się głównie na wyjaśnieniu tych zależności w odniesieniu do bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Przyjmując jednak lukę technologiczną, jako wskaźnik zdolności absorpcyjnej zewnętrznej wiedzy i technologii w gospodarce, można ją również odnieść do relacji miedzy sektorem high-tech a tradycyjnymi przedsiębiorstwami. Przedsiębiorstwa high-tech powstają głównie na styku nauki i przemysłu. Realizacja wielu projektów wspólnych z uczelniami i instytutami badawczymi wymaga często dużych środków finansowych i technicznych. Rozwijający się sektor finansowy wychodzi na przeciw tym oczekiwaniom przedstawiając coraz szerszą ofertę instrumentów finansowych nie tylko bankowych, ale i pozabankowych. W artykule przedstawiam wybrane elementy mechanizmu spillover sektora high-tech.
mgr Tyrajski Łukasz
Koszty agencji i efektywność inwestycji w środki trwałe – na przykładzie kwartalnych inwestycji Spółek notowanych na GPW.
W niniejszym artykule, na przykładzie spółek wchodzących w skład indeksu sWIG80 zbadano czy przedsiębiorstwa dokonują istotnie wyższych inwestycji w czwartym kwartale danego roku w porównaniu do pozostałych kwartałów. Na gruncie teorii agencji, sugeruje się że inwestycje dokonywane przez korporacje, w których nastąpił rozdział zarządzania od własności, mogą być przeprowadzane w sposób sub-optymalny – o powyższym mogłoby świadczyłoby akumulowanie inwestycji w jednym kwartale roku, przy jednoczesnym braku racjonalnego uzasadnienia. W przedmiotowym opracowaniu zweryfikowano również czy na siłę efektu akumulacji inwestycji w jednym kwartale roku, ma wpływ struktura właścicielska przedsiębiorstwa – czy efekt kumulacji inwestycji w jednym kwartale roku jest silniejszy dla przedsiębiorstw kontrolowanych przez dominującego akcjonariusza czy też dla tych gdzie akcjonariat jest rozproszony.
dr Waszkiewicz Aneta
Makroekonomiczne czynniki rozwoju crowdfundingu w wybranych krajach UE
Crowdfunding pojawił się w jako wyraz społecznego sprzeciwu wobec zastanego systemu finansowego, a demokratyzacja kapitału miała tu stanowić odpowiedź na postępująca finansjalizację gospodarki. Obok aspektów społecznych, jako podstawowe czynniki rozwoju crowdfundingu wskazuje się postęp technologiczny, który umożliwił szybką komunikację, zmiany demograficzne, a co za tym idzie zmiany zachowań konsumentów, ale też zmiany w regulacjach prawnych, w tym także wspierające crowdfunding jako innowacyjną formę finansowania przedsiębiorstw. Obecnie crowdfunding stanowi dynamicznie rozwijający się segment rynku pośrednictwa finansowego, jednakże dane statystyczne wskazują, że rozwój ten nie jest jednolity, tak pod względem wartości , jak i modelów. Stąd należy postawić pytanie: z czego, w ujęciu systemowym, wynikają obserwowane różnice? Jakie czynniki, na poziomie krajowym, przyczyniają się do powstania i rozwoju konkretnych modeli crowdfundingu? Badaniem objęto kraje Unii Europejskiej, a podstawowym celem artykułu jest sprawdzenie zależności między rozwojem gospodarczym i bogactwem narodowym kraju a dynamiką wzrostu wybranych modeli crowdfundingu. Za hipotezę zatem przyjęto stwierdzenie, że rozwój określonych modeli crowdfundingu nie wynika jedynie z czynników społecznych, ale przede wszystkim z makroekonomicznych. Za metodę badawczą przyjęto badanie korelacji między wybranymi wskaźnikami makroekonomicznymi a rozwojem crowdfundingu w danym kraju.
prof. Ząbkowicz Anna
Mandatory Pension Funds in Chile: downturn of the scheme?
The paradigmatic pension reforms at turn of the 20th and 21st centuries are oriented at financialization and privatization of old-age insurance. Chile has been both a pioneer and the most radical follower of the idea of converting pension savings into contributions to privately-managed capital funds. Two recent portions of reforms under President Bachelet extended the social safety net as well as re-introduced publicly-administered programs on behalf of retirees. Does such direction, in the country with the longest lasting evidence of privatized fully-funded pensions, mean a downturn of the scheme? The article attempts a political-economic argumentation in aim to form the answer. In research a political-economic model of risk sharing has been applied. The premise is that risk constitutes a crucial value in insurance industry where old-age security is largely placed. Thus, change in risk sharing between the contributors to the funds, pension management companies and the state is fundamental for evaluation of the reforms. The review of the reforms reveals the institutional arrangement which is fundamental to risk sharing (a Defined Contribution formula) left intact. This argument defends the claim that bringing the state back in actually is to support the privately-managed capital component of the pension system thanks to developing the state's safety net. In conclusion the article poses a question about the state's role in promoting financialization of pension industry.
dr Zdun Magdalena
Wirtualny pieniądz – perspektywa społeczno-kulturowa
Pierwszą formą pieniądza były towary konsumpcyjne. Później środek płatniczy przyjął postać kruszcu i papieru. Współcześnie występuje w formie szczególnie ciekawej. Jest nią wirtualny pieniądz. Bezgotówkowość to zagadnie aktualne i warte przedyskutowania z co najmniej trzech powodów. Po pierwsze dlatego, że mobilizuje do określenia znaczenia wirtualnego pieniądza i jego miejsca w przestrzeni międzyludzkiej. Tym samym temat ten, wpisuje się w szeroką dyskusję nad społeczno-kulturowymi aspektami współczesnej finansjalizacji. Po drugie, dysputa o „wirtualnej momencie” umożliwia procesualne ujęcie fenomenu cashless society , z jednoczesnym wpisaniem go w kontekst zmiany społecznej. Po trzecie, pieniądz bezgotówkowy pozwala na diagnozę potencjału innowacyjnego społeczeństw, wraz ze wskazaniem szans i zagrożeń w tym zakresie. Celem niniejszej analizy jest określenie miejsca wirtualnej monety w przestrzeni międzyludzkiej, zarówno jako signum specificum czasów, w których się pojawia, jak również nowatorstwo modelujące rzeczywistość. Analiza składać się będzie trzech części. W pierwszej, wirtualny pieniądz zostanie zdefiniowany jak fenomen społeczno-kulturowy. W drugiej – wskazane zostanie jego miejsce w przestrzeni międzyludzkiej. W trzeciej – przedstawiony zostanie jego modernizacyjny potencjał i bariery jakie napotyka.
dr Zyguła Andrzej
Ownership structure, dividend policy and shareholder value in construction companies in Poland: a financialisation perspective
The increasing infiltration of financial sector (markets, instruments, institutions) into the real economy, escalating in the last decades, has raised the need for thorough discussions and in-depth analyses of macroeconomic and microeconomic consequences of this phenomenon. According to the IMF (2015) there exists a kind of breakeven point beyond which the excessive role of finance starts to bring more negative than positive outcomes. This finding constitutes the obligation for researchers and financial supervision authorities to continuously monitor the tendencies toward financialisation at the firm-, industry- and economy-level. Taking the microeconomic perspective, in the paper we survey the ownership structure, dividend policy and shareholder value of construction companies in Poland to verify plausible symptoms of their financialisation over the last decade. More specifically, by distinguishing financial and non-financial shareholders we check the involvement and concentration level of financial investors in ownership structure and examine how it influences the dividend policy (measured by several dividend ratios, e.g. DPR) and determines the shareholder value creation (reflected in changes of selected value measures, e.g. TSR, SEVA). Construction industry has been chosen as it belongs to the traditional sectors of the economy and plays a significant role in creation of GDP (ca. 10% in case of total construction and assembly production realised in the contract system).
